Biomassa is een populaire bron van duurzame energie in Nederland. Wat biomassa zo duurzaam maakt is dat het bestaat uit materialen afkomstig van dieren en planten. Denk daarbij aan koeienmest, afval van groente en fruit en droog houtafval.

Energiedoelstellingen en de rol van biomassa

In 2020 moet 14% van de Nederlandse energie duurzaam worden opgewekt. Er wordt momenteel volop gediscussieerd over de rol die biomassa in de toekomst zal kunnen gaan spelen. Aan het eind van dit jaar besluit het kabinet of kolencentrales gebruikt gaan worden voor het bijstoken van biomassa.

Ook zo benieuwd naar wat biomassa eigenlijk is, en of het wel écht zo duurzaam is?

Allereerst: energie opwekken uit afval uit de natuur?

Wanneer je hout verbrand komt er warmte en licht vrij. Dit betekent dat hout energie bevat, namelijk energie van de zon. Door zonne-energie is de boom gaan groeien. Dit geldt ook voor andere planten. Het is daarom ook zonde om natuurlijk afval zomaar weg te gooien zonder de energie te benutten.

Waarom biomassa niet door iedereen als duurzaam wordt gezien

In Nederland gelden regels waar men biomassa vandaan mag halen. Helaas houd niet iedereen zich hieraan en worden er op plekken in de wereld delen regenwoud afgebroken voor het verbouwen van planten om er uiteindelijk biomassa van te kunnen maken. Nederland heeft dus regels opgesteld om ervoor te zorgen dat wij geen biomassa gebruiken die van dit soort projecten afkomstig is.

Biomassa bijstoken in steenkoolcentrales

Ons land beschikt over verschillende steenkoolcentrales. Om compleet afhankelijk te worden van duurzame energie zullen deze centrales langzamerhand moeten verdwijnen. Momenteel zijn nog teveel mensen afhankelijk van grijze energie, er is namelijk nog niet genoeg groene stroom voor iedereen. Een oplossing is het bijstoken van biomassa in een steelkoolcentrale; hiermee is de steenkoolcentrale toch een stuk duurzamer.

Hoe zet je biomassa om tot energie?

De eerste stap is het samenpersen van het afval tot pallets. Door het samenpersen van het afval neemt de ruimte af die er nodig is voor het vervoer en zit er geen vocht meer in. Bij de centrale worden de pallets vermalen tot heel fijn stof. Deze stof gaat vervolgens de ketel in en wordt verbrand. De warmte die vrijkomt bij het verbranden wordt vervolgens gebruikt om een ketel water op te warmen. Door het opwarmen van de ketel water komt stoom vrij. De stroom die vrijkomt drijft weer een turbine aan, welke uiteindelijk de opgewekte energie doorgeeft aan het elektriciteitsnet. Bij de verbranding van de pallets met afval komt gas vrij. Deze gassen worden zoveel mogelijk gefilterd.

Naast deze manier bestaat er nog een andere manier waarop biomassa omgezet kan worden naar energie. Van sommig afval kan namelijk meteen gas of vloeistof worden gemaakt. Hiervoor zijn wel speciale bacteriën nodig. Wat deze bacteriën doen, is het afbreken van de harde onderdelen van het afval en het produceren van methaangas of ethanol. Het methaangas kan verbrand worden in een energiecentrale en ethanol kan worden gebruikt als benzine voor auto’s.

Waarom zou het verbranden van biomassa duurzaam zijn?

• Omdat het gebruikt kan worden in bestaande kolencentrales, er hoeven dus geen nieuwe centrales voor te worden gebouwd.
• Biomassa is na waterkracht voorlopig de goedkoopste duurzame energiebron.
• De CO2 die vrijkomt wordt opnieuw opgenomen door het aanplanten van nieuwe gewassen.

Waarom zijn mensen tegen het verbranden van biomassa?

• Bij de verbranding van bepaalde vormen van biomassa komen toch schadelijke stoffen vrij.
• Omdat veel biomassa niet uit de directe omgeving van kolencentrales komt, moet het vaak vervoerd worden. Dit betekent dat er bij het transport alsnog CO2 uitstoot vrijkomt.
• Ondanks dat het verboden is zijn er toch mensen die hele stukken tropisch regenwoud kappen voor het verbouwen van gewassen bedoeld voor biomassa. Zo besteedde het programma EenVandaag ooit aandacht aan het kappen van bossen in de Verenigde Staten, om deze vervolgens in Nederland op te stoken met subsidie voor groene stroom.