Opwekkers vs. verbruikers, wie zijn de duurzaamste huishoudens van Nederland?

Eerder dit jaar onderzochten we al hoe populair duurzame energiecontracten in Nederland zijn. In het verlengde hiervan hebben we nu ook onderzocht wie de grootste verbruikers en de grootste opwekkers van Nederland zijn*. In dit blog laten we je de verschillen zien tussen leeftijdsgroepen, mannen en vrouwen en de Nederlandse provincies.

Jongeren en jongvolwassenen gaan zuinigst om met energieverbruik

Om maar met de deur in huis te vallen: jongeren gaan met stip het zuinigst om met hun energieverbruik. Het energieverbruik van jongeren en jongvolwassenen (18-34 jaar) ligt opvallend laag. Deze leeftijdsgroep verbruikt 59 procent minder stroom en 42 procent minder gas dan de leeftijdsgroep van 45 t/m 64 jaar. Dit flinke verschil is volgens Frederik van der Veen, CEO bij EasySwitch.nl, om twee redenen te verklaren: “Aan de ene kant zien we in de media dat jongere generaties zich veel zorgen maken over het milieu en de toekomst van de aarde. Je kunt verschillende acties ondernemen om zelf een steentje bij te dragen aan een schoner milieu. Zuinig omgaan met je energieverbruik is er een van. De cijfers laten zien dat deze groep hier bewust mee bezig is. Aan de andere kant bestaat de oudere leeftijdsgroep vaker uit gezinnen. Gezinnen met een groter huishouden wonen in een ruimer huis en dat zorgt automatisch voor een hoger energieverbruik.”

Als we kijken naar het verbruik van de oudste leeftijdsgroep, 65+, dan zien we dat het stroomverbruik iets lager wordt, maar het gasverbruik hoog blijft. Dit bevestigt de heersende opvatting dat de kachel bij oudere mensen altijd goed opgestookt wordt.

Gebruik deze html-code om bovenstaande interactieve grafiek over te nemen:

<iframe class="localfocusvisual" frameborder="0" style="width:100%;height:300px;overflow:hidden" src="https://localfocuswidgets.net/6062cbfbac6e6"></iframe>

Mannen grotere verbruikers dan vrouwen

Niet alleen leeftijdsgroepen houden er een ander energieverbruik op na, dit geldt ook voor mannen en vrouwen. Uit onze data blijkt dat mannen gemiddeld 28 procent meer stroom en 10 procent meer gas verbruiken dan vrouwen. Dit is een behoorlijk verschil. Deze neiging om minder zuinig om te gaan met energie, is wellicht een verklaring voor het feit dat uit eerder onderzoek blijkt dat vrouwen thuis graag de baas over de thermostaat willen zijn**.

Gebruik deze html-code om bovenstaande interactieve grafiek over te nemen:

<iframe class="localfocusvisual" frameborder="0" style="width:100%;height:300px;overflow:hidden" src="https://localfocuswidgets.net/6062d01ce8c48"></iframe>

Zeeland voorloper op gebied van zonnepanelen

Naast het energieverbruik, geeft de opgewekte energie ook interessante informatie over de duurzaamheid van verschillende huishoudens. Zo blijkt Zeeland de provincie te zijn waar gemiddeld het grootste percentage huishoudens zonnepanelen op het dak heeft liggen; wel 23 procent. Niet alleen dit percentage ligt hoog, ook de opwek van deze zonnepanelen is hoger dan gemiddeld (+21%). Dit betekent dat de Zeeuwen die zonnepanelen hebben, ook gemiddeld meer panelen hebben aangeschaft dan huishoudens in andere provincies.

Ook Flevoland scoort goed op het gebied van duurzaamheid. Van der Veen: “Uit de grote aanwezigheid van zonnepanelen (20%), het hogere stroomverbruik (+7%) en het flink lage gasverbruik (-18%) zie je duidelijk de kenmerken van nieuwbouwwijken terug. Huizen die helemaal of gedeeltelijk van het gas af zijn, hebben altijd een iets hoger stroomverbruik. Toch valt deze stijging mee, omdat nieuwbouwhuizen ook goed geïsoleerd zijn. Daarnaast wordt dit extra stroomverbruik in Flevoland in veel gevallen duurzaam opgewekt door zonnepanelen die op het huis liggen.”

Gebruik deze html-code om bovenstaande interactieve grafiek over te nemen:

<iframe class="localfocusvisual" frameborder="0" style="width:100%;height:300px;overflow:hidden" src="https://localfocuswidgets.net/6062d1cc0c6f5"></iframe>

Randstad en Gelderland scoren lager op duurzaamheid

Vergelijken we de cijfers met provincies die minder goed scoren, dan zien we een groot verschil. In Noord- en Zuid-Holland is maar 11 procent van de daken bedekt met zonnepanelen. “Qua bouw is dit verschil goed te verklaren, aangezien er in de Randstad veel meer hoogbouw is dan in Zeeland. Relatief weinig mensen hebben in die regio een eigen dak om zonnepanelen op te plaatsen,” verklaart Van der Veen.

Gelderland springt eruit door het hoge energieverbruik in de provincie. Vooral op het gebied van stroomverbruik scoren huishoudens in deze provincie ver bovengemiddeld (+33%). Van der Veen: “Wat heel opvallend is, is dat de provincies die minder goed scoren op verbruik en aanwezigheid van zonnepanelen, juist heel goed scoren op het kiezen voor duurzame energiecontracten. In 2020 stond Gelderland bovenaan de ranglijst. 34 procent van de huishoudens koos voor een duurzaam energiecontract. Ook Noord- en Zuid-Holland scoren hierop al jaren bovengemiddeld, terwijl Zeeland op dit gebied juist al jaren onderaan de ranglijst staat. Dit geeft dit indruk dat mensen een afweging maken: kan ik mijn huis zelf verduurzamen, dan steek ik daar mijn geld in. Heb ik geen eigen dak of is de investering te hoog, dan ben ik bereid om meer geld neer te leggen voor een duurzaam energiecontract.”

Gebruik deze html-code om bovenstaande interactieve grafiek over te nemen:

<iframe class="localfocusvisual" frameborder="0" style="width:100%;height:300px;overflow:hidden" src="https://localfocuswidgets.net/6021525481977"></iframe>

Haal ook je voordeel uit zonnepanelen

In sommige provincies heeft 1 op de 5 huishoudens al zonnepanelen, maar je vraagt je misschien af: wat levert de investering in zonnepanelen op?
De besparing die zonnepanelen opleveren zie je op twee manieren terug. Het is natuurlijk een investering, dus het duurt even voordat je die hebt terugverdiend. Gemiddeld is dat bij zonnepanelen 8 jaar. Zonnepanelen gaan echter ongeveer 30 jaar mee, dus als je de investering eruit hebt, leveren ze je nog jaren geld op. Daarnaast bespaar je in de tijd dat de zonnepanelen op je dak liggen ook jaarlijks €120 (per twee zonnepanelen) op je energierekening.

Hoeveel je ieder jaar exact bespaart en hoelang het duurt voordat je je zonnepanelen hebt terugverdiend is wel afhankelijk van de ligging van je dak. Hoe meer zon op de panelen staat, hoe sneller ze zijn terugverdiend. Als je geen eigen dak hebt, of als je dak niet goed geschikt is voor zonnepanelen, kun je tegenwoordig ook investeren in zonnepanelen in een zonnepark. Zo kan iedereen op zijn eigen manier investeren in duurzame energie. En het makkelijkst blijft natuurlijk bewust kiezen voor een duurzaam energiecontract. Dan stimuleer je de investering in duurzame energieopwekking in Nederland.

*Voor dit onderzoek is gekeken naar de data van EasySwitch.nl uit 2020.
** Gebaseerd op onderzoek onder ruim 1000 consumenten eind 2020.